रत्नागिरी:- कोकण रेल्वेच्या ७४० किलोमीटर मार्गावरील ९१ बोगद्यांसह ३५० कटिंग्जच्या ठिकाणाहून विद्यूतीकरणाचे काम पूर्ण करण्यात आले आहे. किचकट परिस्थितीमध्येही मार्ग काढण्यात आला. पाच टप्प्यातील हे काम सात वर्षात झाले असे कोकण रेल्वे प्रशासनाकडून सांगण्यात आले.
कोकण रेल्वेची स्थापना १९९० मध्ये मुंबई (रोहा) ते मंगळुरू (ठोकूर) दरम्यान झाली. १ मे १९९८ रोजी कोकण रेल्वे तत्कालीन पंतप्रधान अटलबिहारी वाजपेयी आणि पूर्ण झालेल्या रुळावरील पहिली ट्रेन २६ जानेवारी १९९८ रोजी रवाना झाली. देशाच्या पश्चिम किनार्‍यालगतच्या कोकण विभागातील लोकांसाठी कोकण रेल्वे हे एक स्वप्न साकार झाले आहे. हे या प्रदेशातील लोकांना देशाची व्यावसायिक राजधानी असलेल्या मुंबईशी जोडते. त्यामुळे त्यांच्यासाठी आर्थिक संधी सुधारतात. सह्याद्रीच्या डोंगर रांगांच्या घनदाट जंगलातून जाते. भौगोलिकदृष्ट्या कठीण भूप्रदेशातून जात असल्याने, कोरेच्या मार्गावर अनेक मोठे पूल, खोल कटिंग्ज आणि लांब बोगदे आहेत. मार्गावर ९१ बोगदे आहेत आणि बोगद्याच्या विभागातील मार्गाची एकूण लांबी ८४.४९६ किमी (एकूण मार्गाच्या लांबीच्या सुमारे ११ टक्के) आहे. सात मोठ्या लांबीच्या बोगद्यांमध्ये सक्तीची वायुवीजन यंत्रणा देण्यात आली आहे. रेल्वे विद्युतीकरणाचे काम पार पाडणे, हे एक मोठे आव्हान होते विशेषतः पावसाळ्यात जेव्हा अचानक पूर आणि भूस्खलन किंवा माती घसरल्यामुळे खोल आणि लांब कटिंगच्या कामावर विपरीत परिणाम होतो. ३५० कटिंग्जपैकी ६६ कटिंग्ज गंभीर आणि असुरक्षित आहेत. फाउंडेशन कास्टिंग मटेरियल रेल्वेवरुन वाहून नेणे आवश्यक होते. ज्यासाठी ऑपरेशन ब्लॉक्सची आवश्यकता होती. त्यामुळे काम आणखी किचकट होते. या परिस्थितीमध्येही कोकण रेल्वेचे रेल्वे विद्युतीकरण ५ टप्प्यात पूर्ण झाले. ठोकूर-बिजूर, बिजूर-कारवार, कारवार-थिविम, थिविम-रत्नागिरी आणि रत्नागिरी-रोहा, शेवटचा विभाग रत्नागिरी-थिविम आहे. सर्व लोको पायलटना इलेक्ट्रिक ट्रॅक्शन लोको चालवण्यासाठी टप्प्याटप्प्याने प्रशिक्षण देण्यात आले आहे. यामुळे उच्च परिचालन कार्यक्षमता आणि वाहतुकीची कमी युनिट खर्च होईल, त्यामुळे देशाला तसेच कॉर्पोरेशनला फायदा होईल.
